Professorale overpeinzingen 1
15 april 2025 0 comments
"En toen kwamen de heffingen... "
Wat je ook denkt van de huidige politiek, in projecten voel je de effecten onmiddellijk. In een enkele week kan de hele business case van een project, waar jaren aan gewerkt is, ineens omslaan. Materialen worden duurder. De mogelijke afzetmarkt nu achter een stevige heffing. De logistieke optimalisatie van de beoogde locatie is ineens nauwelijks meer relevant. O, en het kan morgen weer omslaan.
Sinds de vroege jaren 2000, zou je kunnen stellen, staat de klassieke manier van projecten draaien onder druk. VUCA werd een term die iedereen op de lippen lag. Volatiel, Onzeker, Complex en Ambigue. Door velen nog lang gezien als nieuwlichtrij waar je niet veel aan had, dringt het nu door tot de officiële projectaanpakken van veel organisaties. Eerst alleen op de slides, in een voorwoord, in een boekje, en dan langzaam naar een nieuwe mindset, aanpak, governance, cultuur.
Verschillende geopolitieke ontwikkelingen, noodzakelijke transities en een pandemie hebben onze toch best voorspelbare wereld stevig overhoopgegooid. Hopelijk voor niet al te lang, maar het einde lijkt nog niet in zicht. De wereld is al een tijd niet meer zo fijn voorspelbaar, en dat betekent veel voor onze projecten. Die draaiden toch vooral op voorspelbaarheid. Het moderne projectmanagement vormde zich in die oude, best voorspelbare wereld.
Sinds ik in 1993 begon bij de TU Delft ging mijn onderzoek over de omgang met complexiteit in besluitvorming. Sinds 2000 ging het daarbij ook over besluitvorming in en over complex technische projecten, met slimme jonge mensen als promovendi en postdocs. En, zoals we dat doen in de wetenschap, met een internationale gemeenschap van onderzoekers die daar slimme dingen over uitzoeken en publiceren. En de situaties waarin die kennis relevant wordt nam vlot toe.
Toen me werd gevraagd om Hans Bakker op te volgen op de leerstoel die door NAP wordt gefinancierd kreeg ik er zin in. Ik werk graag direct met de praktijk om met een zekere precisie uit te zoeken wat wel en niet werkt en wanneer wel en wanneer niet. Dat is wetenschap en dat is praktijk. Dat doe ik al meer dan 10 jaar met de Nederlandse infrastructuursector. Dat verder ontwikkelen met de procesindustrie is een fijne nieuwe uitdaging.
Ik hoop wel dat dit vakgebied snel weer een beetje minder relevant wordt. Dat de wereld zich weer iets meer van zijn voorspelbare kant laat zien. Tot dan: graag ga ik met jullie aan de slag.
Wijnand Veeneman
