Professorale overpeinzingen

In 1957 heeft Bernard Schriever, een brigadier-generaal bij de Amerikaanse luchtmacht, de titel voor het eerst gelanceerd. Betekent dit dat projectmanagement binnenkort ook met pensioen gaat? Nee zeker niet. Er is nog veel meer te halen/verbeteren. Maar we moeten ons wel realiseren dat het delen van de best practices ons gebracht heeft waar we nu staan. Gemiddeld genomen is 40% van de projecten onsuccesvol als het gaat om het leveren binnen kosten en tijd. Voor de projecten groter dan 1 miljard Euro is dat nog slechter: 70% loopt van deze rails. Dus daar moeten we niet alleen verder zoeken naar de nieuwe praktijken, de next practices, maar die ook daadwerkelijk gaan toepassen. Op basis van grondige kennis van de standaard moeten projectmanagers de gelegenheid en de moed hebben om van de standaard af te wijken.

Voor mij was dit in eerste instantie een beetje een spagaat. Aan de ene kant had ik in mijn activiteiten bij Shell laten zien dat een gestructureerde en gestandaardiseerde aanpak van projectmanagement uiteindelijk betere projecten oplevert. Met die aanpak hebben we in het eerste decennium van deze eeuw de projecten van mediocre naar “top 20%” van de industrie gebracht. Maar tegelijkertijd zag ik in mijn research dat aanpassen aan de context en de omstandigheden ook noodzakelijk is. Een quote van Eisenhower gaf me het inzicht hoe ik met deze spagaat om zou kunnen gaan.

Eisenhower schijnt dit gezegd te hebben bij de voorbereidingen op D-Day: “A plan is useless, but planning is indispensable.” Zodra je voet aan land zet, zal je als projectmanager je aan moeten passen aan de geldende omstandigheden, met kennis van zaken en met het doel voor ogen. Ook uit de slag om de Somme in de Eerste Wereldoorlog is deze les te trekken. Dat leger waar de officieren zelf het besluit kunnen nemen over de volgende stap, zonder naar een centraal commando terug te hoeven schakelen voor toestemming, is duidelijk in het voordeel.

Als projectmanagers kunnen we ook leren van de geschiedenis. Laten we onze mensen meer zeggenschap geven. Laten we meer verantwoordelijkheden daar leggen waar de kennis voor handen is. En wellicht moeten we nog meer doen: echt de tijd nemen om te leren van eerdere projecten en minder het wiel opnieuw uitvinden. En als managementteams moeten we aan onze projecten en projectmanagers die tijd gunnen. Echt, het betaalt zich dubbel en dwars terug.

De wereld van projecten blijft uitdagend en meer en meer activiteiten worden uitgevoerd in de vorm van projecten. Met elkaar zouden we het toch beter moeten kunnen doen? Maar dan moeten we wel meer tijd nemen om te reflecteren op onze acties en resultaten. Dat is de samenvatting van 15 jaar onderwijs en onderzoek op het gebied van projectmanagement:

We moeten gaan leren om samen te werken en samenwerken om te leren. U hoort nog van ons.

Hans, NAP Professor